Yavru Köpek Eğitimi

KÖPEĞİMİ NASIL EĞİTİRİM?

Merhaba sevgili köpek sahibi okuyucuları, günümüz dünyasında köpekler hayatımızın büyük bir parçası haline geldi. Onlar olmazsa olmazlarımız haline gelirken, onları yetiştirmede olmazsa olmaz diyebileceğim bir konu var ki o da köpeğin temel eğitimidir. Köpek eğitildiği sürece toplumda sorunsuz var olabilir, aksi takdirde neyi, nerede, nasıl yapması gerektiğini bilmeyen bir çocuğun yaptığı yanlış hareketlerden başkasını beklememeliyiz. Köpeğimizi sosyalleştirmek, toplumda sorunsuz var etmek istiyorsak eğitim konusunda dikkat etmemiz gereken birkaç husus var. Peki bu hususlar nedir ve eğitim sürecini nasıl planlamalıyız? Hadi gelin bir göz atalım.

Eğitimde Ödül-Ceza Pekiştireçleri

Yüzyıllardır süregelen eğitim anlayışında ödül-ceza yöntemi hep varolmuştur. Eğitimde ödül-ceza yöntemi öğrenciyi istendik harekete "teşvik etmek ve istenmedik hareketi bırakmasını sağlamak" amacıyla kullanılmaktadır. Aslında köpeğimizin eğitiminde de bu çok farklı bir durum değildir. 

Ödül:  Köpek eğitirken ödül çok önemli bir unsurdur. Neden mi? Kendinizi bir öğrenci olarak hayal edin, öğretmeninizin her başarınızda size övgüler yağdırıp sınıfta alkışlatması veya size küçük de olsa bir hediye vermesi sizin için bir sonraki başarıyı tetikleyici bir eylem olacaktır. Köpeğinizde de aynı durum geçerlidir ve yapmasını istediğiniz komutları uygulamasını sabırla beklemeli ve köpeğinize önceden bir ödül belirlemelisiniz. Bu ödül yalnızca başını okşayıp aynı övücü sözleri tekrar etmek, ona sevdiği bir oyuncağı veya sevdiği bir yiyeceği vermek olabilir. Unutmayın, köpeğiniz istendik davranışı sergiliyorsa ona ödülünü (mümkünse tutarlı bir şekilde, aynı hareketlerle ve aynı ses tonuyla) hemen vermelisiniz ki köpeğiniz bu hareketinin yapmasını istediğiniz bir hareket olduğunu anlasın. Buna biz ayrıca "köpeği davranışa koşullandırma" diyebiliriz. Örneğin; "otur" komutunu verirken oturmasını işaret edercesine elinizi kaldırmak veya indirmek onun koşuludur; köpeğinizi bu harekete belirli süreçlerden ve pratiklerden sonra koşullandırdığınız takdirde yaptığınız bu tutarlı hareketlerin onun için artık bir anlamı olacaktır ve hemen uygulayacaktır.

Ceza: Köpeğiniz, eğitim süresince her komutunuzu hemen algılayıp uygulayamaz. Bizim konuştuğumuz kelimeler ve cümleler dizisi onlar için bir ölçüt değildir. Onlar davranışsal pratiğe ve koşullamaya dayalı öğrenirler, dolayısıyla köpeğinize bir eğitim vermeye başladığınızda daha çok başarısız olacaktır.

Peki başarısız olduğunda ne yapmalı? Birçok köpek eğitmeni cezayı yanlış anlayıp uygulamakta ve bu yüzden köpeğe şiddet vakalarıyla sıkça karşılaşmaktayız. Bu düşüncenin tamamen yanlış olduğunu ve cezanın şiddetle eşdeğer olmadığını belirtmekte fayda var. Köpeğiniz başarısız olduğunda, başarılı olduğunda verdiğiniz ödülün tam tersini ona ceza olarak uygulayabilirsiniz. Örneğin; köpeğin başını okşamak, oyuncağını vermek ya da sevdiği bir yiyeceği vermek onun ödülüyse, köpek başarısız olduğunda ona sadece bu ödülleri vermemek onun cezası olacaktır. Köpeğiniz, ödülünün verilmediğini anlayınca bu hareketinin istenenle eşleşmediğini görüp farklı hareket denemeye başlayacaktır. İstendik hareketi sergilediğinde ise ödül vererek onun başarısını pekiştirdiğinizde köpeğinizin eğitimi başarılı bir şekilde gerçekleşecektir. Yalnız unutmayınız, bu konuda hata yapmamalısınız ve tutarlı olmalısınız. Ancak bu şekilde köpeğinizden tutarlı davranmasını bekleyebilirsiniz.

Ödül ve ceza yöntemiyle köpeğinize aşağıdaki komutları rahatlıkla öğretebilirsiniz:
- Otur komutu
- Yat komutu
- Gel komutu
- Pati ver komutu
- Yat-yuvarlan komutu
- Dön komutu
- Bekle komutu
- Tut-getir komutu

Köpeğinize anahtar kelimeler öğretin

Köpeğinizle iletişiminiz ona eğitimini verirken dikkat etmeniz gereken bir durumdur. Ona başarılı oluğunda "evet", başarısız olduğunda ya da herhangi bir yaramazlık yaptığında "hayır" demeniz onun davranışlarını terbiye etmenize yardımcı olur. Bu eğitimini ileri seviyeye getirirseniz, saldırgan ve hiperaktif olarak nitelendirilen köpeklerin sosyalleşirken sizin kontrolünüzden kolayca çıkmasını engeller.

Tuvalet Eğitimi

Gelelim yavru köpekler için en önemli sayabileceğimiz eğitime... Elbette evinizde ya da evinizin bahçesinde tuvalet eğitimi almamış ve kirletmesini istemediğiniz yerlere tuvaletini yapan bir köpek görmek istemezsiniz. Bu yüzden bu eğitimi ertelemeden 1,5 - 2 aylıkken çalışmalara başlayabilirsiniz. Nasıl mı? Gelin bir bakalım...

Köpeğinize geçici bir yaşam alanı oluşturun

Köpeğinizi edindikten hemen sonra başlamanız gereken bu eğitime onun kendine bir yaşam alanı belirlemesini sağlayarak başlayabilirsiniz. Bu iş için en güzel yöntem genişçe bir köpek kafesinde köpeğinizi bırakmak olacaktır. Köpeğiniz bu sayede kendine belirleyeceği yaşam alanını sizin kontrolünüzde gerçekleştirecektir. Zaten köpek tuvaletini bir yerde yapmaya kısa sürede alışacaktır, ondan sonra sizin pekiştireçlerinizle neresinin onun için doğru yer olduğunu anlayıp orayı kendisi için bir tuvalet haline getirecektir.

Köpeğinizi dengeli besleyin ve biyolojik saatlerine dikkat edin 

Köpek beslemede ana kurallarımızdan biri de köpeğinizin beslenmesine dikkat etmeniz ve bunun sizin kontrolünüzde olmasıdır. Köpek her bulduğu yiyeceği her zaman yememelidir, hem sağlığı hem de sizin onun tuvalete gitme saatlerini kestirmeniz açısından bu son derece önemlidir.

Eğer köpeğinizi evde besliyorsanız, evin uygun bir köşesine gazeteler sererek orayı köpeğin tuvalet yeri haline getirebilirsiniz. Bu adımdan sonra köpeğinizi tuvaleti için buraya alıştırmanız gerekecektir.

Köpekler gece tuvaletlerini uyuduklarından tutarlar. Köpeğinizi uykusundan uyanır uyanmaz tuvalet alanına götürmeniz ve tuvaletini yaptıktan sonra ona "Aferin!" pekiştirecini vererek onu sevmeniz tuvalet eğitiminde size ve köpeğinize kolaylık sağlayacaktır.

Köpeğiniz mamasını yiyip suyunu içtikten en fazla 20 dakika sonra tuvalete gitme ihtiyacı duyacaktır. Sizin bunu bilmeniz, o yerleri pislemeden önce sizin onu tuvalet alanına götürebileceğiniz bir zaman dilimi anlamına gelir. Köpeğin beslenme saatlerinin sizin tarafınızdan belirlenmiş olması, bu saatleri kaçırmamanız açısından önemlidir.

***Yukarıda belirttiğim anahtar kelimelerin önemine tekrar göz atmanızı öneririm. Tuvalet eğitimi sırasında da köpeğinizin tuvaletinin geldiğini etrafı koklayarak yer aramasından anlayabilir ve örneğin "Tuvalet zamanı Rocky!" anahtar cümlesini onun hafızasına kodlayarak bu cümleye koşullanmasını sağlayabilirsiniz. Tuvalet eğitimi konusunda anahtar kelimler büyük önem arz eder.

Bugünkü blogumuzda da mümkün olduğunca önemli bilgileri sizlere sunmaya çalıştık. Diğer yazılarımızı okumanızı öneririm.

 Empati dolu bir gün ve esenlikler dilerim :)