Köpekler Neden Saldırganlaşır? Eğer köpeğiniz saldırganlaşıyorsa ona nasıl yaklaşmalısınız?

Merhaba sevgili köpek severler! Hepimizin bildiği gibi köpekler yüzyıllar boyu insanlara yoldaşlık ve bekçilik etmiştir. Doğaları aslında hiç de vahşi olmayan bu sevimli dostlarımıza ne oluyor da bazen evimize gelen misafirlere ve hatta sahiplerine saldırabiliyorlar? Burada bir yanlış var mı? Tabii ki var, hadi gelin bu yanlışlara beraber göz atalım.

TAM ANLAMIYLA LİDER OLAMAYAN BİR KÖPEK SAHİBİ

Birçoğumuz köpek almaya küçük yaşlarda heves ederiz ve maalesef bu çoğunlukla bir veterinere danışmadan veya bununla ilgili hiçbir araştırma yapmadan başladığımız bir serüvendir. Hatta daha da vahim olan olay ilk köpek besleme deneyimimizde, davranışsal olarak 3'e ayırdığımız köpek cinslerinden (uyumlu köpekler, saldırgan köpekler ve çekingen köpekler) saldırgan ve çekingen köpekleri beslemeye karar vermemizdir. Bu köpeklerin eğitimi ve sosyalizasyonu çok zordur. 

Her ne kadar köpek sahibi hevesli olursa olsun eğer bilgi ve deneyim açısından yetersizse, can dostunuz itaat etmeyi öğrenmediği için onların açılarından bakacak olursak sürü liderliğini üstlenmeye başlayacaklardır. Pitbull, rottweiler vb. saldırgan olarak anılan köpek ırkları bir sürü lideri arayışı içindedirler, siz tam anlamıyla bir lider olarak ona ağırlığınızı kabul ettirmezseniz kendisi kuralları yazmaya başlayacaktır. Bu da sokakta onu gezdirememenize sebep olacak veya gezdirirken bir insana oyun için bile atıldığında ya da başka bir kediye, köpeğe koşmaya karar verdiğinde bunu engellemeniz özellikle bu köpek ırkları için neredeyse imkansızlaşacaktır. Unutmayalım ki bu tür köpek ırkları sahiplerine aşırı bağlı ve sevgi dolu olmalarına rağmen yanlış ellerde büyütüldüğünden isimleri kötü anılmakta.

Ne mi yapmalı?

Öncelikle köpek almaya karar veriyorsanız onu aileden biri olarak görmelisiniz. Yani onun her türlü bakımını (veteriner giderleri, mama masrafları ve profesyonel bir koşullandırma eğitimi) üstlenmelisiniz, bu da dostunuzu edinmeden önce  gerek köpek eğiticileriyle ve veterinerlerle iletişim kurup gerekse internet üzerinden yapabileceğiniz geniş çaplı bir araştırma ile bilgi edinmeniz anlamına geliyor. Köpeğin temel bakımları, eğitimi hakkında geniş bir bilgiye sahipseniz ve bunu her gün sabırla uyguluyorsanız hiç korkmayın, köpeğiniz sosyalleşecektir.

Bağlanan Köpekler

Elbette herkesin köpek beslerken onu eve alma şansı olmayabilir, şartlar bazen kısıtlıdır ve onu evinizin bahçesinde kulubesine bağlamanız gerekir. Bu daha az önerilen bir davranıştır ama en azından böyle durumlarda köpeğimize nasıl davranmalıyız onu konuşalım.

Öncelikle belirtmeliyim ki tel, zincir ya da ip ile bağlanan köpekler günün 24 saati oraya bağlı bırakılamazlar, bu yanlıştır. Neden mi? Çoğu köpek ırkı hareketi sever ve enerji boşaltmaya ihtiyaç duyar. Siz onun hareket alanını bu şekilde kısıtlarsanız, yani özgürlüğünü elinden alırsanız bir süre sonra haklı olarak hırçınlaşmaya başlayabilir. 

Ne mi yapmalı?

Eğer köpeğinizin istenmeyen bazı hareketlerine şahit olmak istemiyorsanız onu her gün belirli saatlerde özgür bırakın. Akşamları hem sizin mesai saatinizin bitişi hem de insanların dışarı çıkıp daha çok sosyalleştiği bir zamansa akşam yürüyüşleri onun ve sizin için idealdir. Köpeğinizin eğitimine güveniyorsanız onun daha fazla sosyalleşmesine izin verin, hem verdiğiniz eğitimi test etmiş olmanız size başka bir avantaj sağlayacaktır.

Yanlış Eylemler Sonucu Oluşan Korku Faktörü

Çoğumuzun bildiğinin aksine havlayan ya da saldırmaya hazırlanan köpek bunu keyfi bir şekilde yapmaz. Hep bir sebepten kaynaklanır: Bu sebep bazen kendine belirlediği yaşam alanını korumaya ihtiyaç duyması olurken bazen de aşırı korkması ve çekingen olmasıdır. 

Bu konuyla ilgili bir anımı paylaşmak isterim: "Ben de bu sebepten bir köpek saldırısına maruz kalmıştım. Üniversitedeyken gece vakti kampüste Veteriner Fakiltesinin yakınlarında bir bankta oturup arkadaşımla konuşmaya karar verdik. Tam oraya doğru ilerlerken gözümüzden büyük bir ayrıntı kaçmıştı. Bir anda yanımızda bu büyük ayrıntı belirdi: 5 tane çekingen sayılabiliecek sokak köpeği karşımızda duruyordu. Ben de o zamanlar köpekler hakkında neredeyse bilgisizdim ve onlar havlamaya başlayınca arkadaşımla kaçmaya başladık. Kaçan birinin peşinden her köpek koşar ve öyle de oldu. O köpekler bizi oracıkta yakalayabilirler ve hatta parçalayabilirlerdi. Ama onların yaptığı tek şey bizi oradan uzaklaştırmak oldu, bize zararları bile dokunmadı." Bu hikayeyle anlatmak istediğim şey köpeklerin de belli içgüdüsel sistemlerinin olduğu ve kolay kolay hiçbirinin katil olmak için saldırmayacağıdır. Bu kovalama/saldırma hareketini tetikleyen korku ve koruma içgüdüsüdür. Köpekleri belli şeylere maruz bırakıp korkutan bizler, tepkilerini deneyimlediğimizde suçun tamamını köpeğe yüklerken hata yapıyoruz. Korku faktörünü yazının devamında genişleteceğim.

Korkuyu Tetikleyen Durumlar

Köpeklerin korkak olması ve saldırganlaşmasının elbette bilinen bazı sebepleri vardır. Hepsi olmasa da bunların çoğu yine insanlardan kaynaklanır. Hadi bu durumlara bir göz atalım.

a- Köpeği kapalı ve karanlık bir ortamda uzun süre bırakmak

Empati kurarsak bir insanı kapalı ve karanlık bir ortamda (özellikle küçük yaşlarda) uzun süre bıraktığınızda, ileride olumlu davranışsal dönütler alamayabilirsiniz. Bu yanlış davranışımızı travmalar ve fobiler takip edebilir. Bu sebepten bir köpeği asla uzun süre yalnız, karanlık ve kapalı bir otamda bırakmamalısınız. Onların da korkularının olabileceğini unutmayınız.

b- Köpeğe şiddet uygulamak veya başka hayvanlarla dövüştürmek

Bu hata belki de köpeğinize yapabileceğiniz en kötü şeydir. Köpeğinizi döverek terbiye etmemelisiniz, köpeğiniz zaten yavruyken yanınızdaysa onun yaşayacağı her türlü sıkıntı sizin sorumluluğunuzdadır. Köpek çok sadık bir hayvandır ve bazen gösterilen şiddete bile sevgiyle karşılık verir, olanları unutur. Siz böyle bir hayvanı döverek terbiye etmeye çalışırsanız çok büyük bir hataya düşmüşsünüz demektir. Buna gerek duymamalısınız, çünkü köpekler sizi hayatlarının merkezine koyan hayvanlardır, aslında eğitime ve emre her zaman açık sevgi dolu askerler gibidir onlar. Şiddet uygulamak yerine onu koşullandırarak eğitmeniz, eğer bilmiyorsanız hemen bugün bununla ilgili sağlam bir bilgi toplayıp doğru ve düzgün bir şekilde bunları uygulamaya koyunuz.

Köpek dövüştürmek ise hiç üzerinde durmak istemediğim, cinayet sayılabilecek bir vakadır. Köpekleri dövüştürmeyiniz... Köpekler bizim egomuzu doyurmakla yükümlü köleler değiller, eğer köpeğinizi böyle görüyorsanız hemen en yakın bir barınağa bırakmanız ya da köpek seven birine vermeniz en doğru hareket olacaktır. Köpeklerin korku faktörünü en çok sergiledikleri durumlar köpek dövüşleri sonucunda oluşur, bu eylemlerden uzak duralım...

c- Köpek Sahibinin Aşırı Koruyucu Tavırlar Sergilemesi ve Tutarsız Davranması

Köpek yetiştirirken dikkat etmemiz gereken bir diğer husus da dengeli/tutarlı bir lider olabilmemizdir. Köpeği ödüllerle ve cezalarla koşullandırırken de dikkat etmemiz gereken bu husus önem verilmesi gereken bir konudur. Tutarlı olmak sadece bunlarla sınırlandırdığımız bir durum değildir. Örneğin; köpeği yürüyüşe çıkardığınızda köpek sosyalleşmek isteyecektir, bu tabii ki sizin kontrolünüz altında olmalıdır. Böyle olduğu sürece ortada bir sorun yoktur; fakat dış etkenlerden korkmanız ve köpeğinizi korumak için sosyalleşmesini göz ardı etmeniz de yanlıştır. Köpeğinize ihtiyacı olanları normal ve güvenli koşullar yaratarak vermelisiniz, bu sizin yürüyüşe çıktığınız yer ile de alakalı olabilir. Dışarıda birçok çekingen sokak köpeğinin olması sizin köpeğinizi birkaç akşam dışarı çıkarmamanıza sebep olmamalıdır. Böyle durumlarla karşılaştığınızda ise ortamı köpeğinizi yalnız bırakarak terketmemeli, köpeğinizin tepkilerini ölçüp onu dizginleyebilmelisiniz ve güvenliğiniz için etraftaki insanlardan sokak köpeklerini uzaklaştırmaları için yardım isteyebilirsiniz.

Köpeklerin saldırganlığının ve korkaklığının altında yatan olumsuz durumları mümkün olduğunca özetlemeye ve en önemlilerini derleyip sizlere kısaca sunmaya çalıştım. Umarım yararlı bulmuşsunuzdur, yorumlarınız yazının kalitesine dönük yapılan bir geri bildirim olacaktır. 

Bol empatili ve köpekli günler dilerim :)